Een ervaringsblog van iemand die een Plan B Masterclass heeft bijgewoond
Verliefd worden op problemen
door: Pieter Offermans (StoriesGuy)
Problemen zijn er genoeg. ‘Als iedereen een klein beetje luier was, zouden er een heleboel problemen zo de wereld uit zijn’, zei schrijver Herman Brusselmans eens. Dat is één manier om ermee om te gaan. Vaker gaan we meteen op zoek naar een oplossing voor het probleem. ‘Het kopieerpapier is op. Bestel tien nieuwe dozen.’ Als we een oplossing zoeken voor een wat complexer probleem, dan noemen we het een project. Daar heb je zeer bruikbare managementmethoden voor, zoals Prince2. Maar als een probleem écht ingewikkeld is, dan helpen zelfs die niet. Dan is het tijd voor Plan B.
Plan B is dan ook de naam van de cursus die Daphne Depassé na jaren van onderzoek heeft ontwikkeld. Vandaag zijn een aantal medewerkers samengekomen om kennis te maken met deze methode. De wereld is fundamenteel aan het veranderen, legt Daphne uit. Denk maar aan de razendsnelle ontwikkelingen in de technologie. Maar onze manieren van denken en werken zijn daar nog niet op aangepast. Willen we de problemen van de 21e eeuw aanpakken, dan hebben we een andersoortig denken voor nodig. En dat is waar Plan B voor is ontwikkeld. Plan B is ‘een verrijkende manier van denken en werken – voor het oplossen van complexe vraagstukken en het ontwerpen van slimme oplossingen’. Eén van de uitgangspunten van Plan B: focus niet op de oplossing. Hè? We willen toch juist dat problemen worden opgelost? Klopt, zegt Daphne. Maar als mens denken we veel te snel in oplossingen terwijl we het probleem niet eens begrijpen. Ze laat een afbeelding zien van een ravijn. Hoe verbind je de weerszijden met elkaar? Een brug zou een voor de hand liggende oplossing zijn. ‘Maar daarmee sluit je betere oplossingen meteen uit’, zegt Daphne. Misschien is een kabelbaan of helikopter wel een betere oplossing. ‘Fall in love with the problem, not the solution’, luidt haar advies.
Je moet het probleem dus eerst helemaal doorgronden voordat je een oplossing kiest. Daphne geeft het voorbeeld van een ziekenhuis dat te kampen had met teruglopende bezoekersaantallen. Een aantal ondernemende adviseurs ging vervolgens een paar dagen zelf meelopen in het ziekenhuis. Met een videocamera op hun hoofd gemonteerd gingen zij ‘undercover’ als patiënt. Liggend in bed registreerde de camera dat de plafonds slecht onderhouden waren, bijvoorbeeld. Dat schrok patiënten af. Daphne adviseert de medewerkers dan ook om vaker in de schoenen van onze gebruikers te stappen. Wat zien zij? Hoe ervaren zij de organisatie?
Plan B benadrukt dat werk best leuk mag zijn. Want gemotiveerde werknemers zijn productieve werknemers. Ze haalt Simon Sinek aan die zegt: ‘Start with “why”.’ Waarom en voor wie willen we iets betekenen? Pas dan kijk je naar het hoe en dáárna pas naar de oplossing, het wat. Het resultaat: tevreden klanten, tevreden werknemers en betere oplossingen. Dan loopt de middag ten einde. Een aantal collega’s geeft al aan dat ze elementen uit Plan B in de praktijk gaan brengen. Verder zullen de projectleiders binnenkort nog een aantal lessen krijgen. Nou ja, lessen. Daphne: ‘Dit was een presentatie, normaal kies ik voor interactieve werkvormen. Dat is écht Plan B.’