Organisaties kunnen de beroemde slogan van de Belastingdienst ‘Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker’ beter omdraaien. ‘Makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker’. En ‘leuker maken’ is geen oppervlakkige uitspraak. Leuker maken loont. En leuker maken kan. 

Het woord ‘leuk’

In de meeste organisaties voert zakelijkheid en een formele manier van (samen)werken vaak de boventoon. In het radioprogramma over kennis als de X-factor van de organisatie van People Power wordt het woord ‘leuk’ regelmatig genoemd, zowel door mij als door presentator Glenn van der Burg.

Het woord ‘leuk’ betekent volgens de Van Dale: prettig stemmend, plezier opleverend. De invloed van dit plezier wordt in organisaties nog steeds niet of nauwelijks gezien. Zonde. Op z’n minst. ‘Leuk’ klinkt misschien oppervlakkig, weinig zeggend, alsof het er niet echt toe doet, maar de invloed en het belang van plezier is groter dan je misschien nu denkt.

De invloed van plezier op gedrag

Een inkoppertje misschien, maar er is een directe relatie tussen plezier en het gedrag en handelen van mensen. Iedereen komt een situatie altijd binnen met een bepaalde gemoedstoestand, een bepaald gevoel en bepaalde emoties. Deze ‘moods’ zijn geen gevolgen van onze acties, ze zijn het medium waarmee de acties plaatsvinden (Ciborra, 2002).

Plezier om gedrag te veranderen

Plezier is ook een manier om veranderingen te bewerkstelligen. ‘The Fun Theory’ van Volkswagen laat vele initiatieven zien waarbij plezier wordt ingezet om gedrag te veranderen. Op YouTube zijn nog vele voorbeelden te vinden (waarvan de bekendste waarschijnlijk het voorbeeld is van de pianotrap).

Meer plezier = kassa

Plezier kan dus een belangrijke rol spelen in het veranderen van gedrag en is van grote waarde voor mensen, maar heeft ook economische waarde. Er zijn vele onderzoeken die een direct verband aantonen tussen plezier/gelukkig zijn en bedrijfsresultaten. Stijging van de omzet, van de productiviteit, van de accuraatheid bij het uitvoeren van taken en ga zo maar door. Google op ‘werkgeluk’ of ‘werkplezier’ of ‘return on happiness’ en de cijfers vliegen je om de oren.

Natuurlijk zijn er ook criticasters; mensen die bijvoorbeeld menen dat het niet wetenschappelijk is aangetoond. Het zij zo. Maar los van alle cijfertjes en efficiency en resultaat, kun je je vast bedenken dat plezier een positieve uitwerking heeft op bijvoorbeeld ziekteverzuim, het imago en de marktpositie van een organisatie (als je het plezier van de ‘klant’ als uitgangspunt neemt).

Hoe dan ook, je kunt je ook afvragen hoe ver we komen met wat-dan-ook, als we er geen plezier aan beleven.

 

Hoe dan?

Genoeg voordelen voor het inzetten van de factor plezier dus. Zappos heeft dit zelfs benoemd als een van hun tien kernwaarden: Create Fun and A Little Weirdness.

Leuker maken loont dus. En leuker maken kán. De slogan van de Belastingdienst – die overigens al een tijdje niet meer wordt gebruikt, stilletjes verdwenen? – lijkt enigszins verontschuldigend (‘sorry, we kunnen het niet leuker maken’), maar veel werk gerelateerde zaken zijn echt wel leuker te maken. Een voorbeeld van plezier, van Ynzo van Zanten, Head Of People & Culture bij Tony’s Chocolonely – op HR Top100 visies:

“De missie waarvoor wij gaan is leidend in alles, dat zit bij iedereen in het DNA. Wij denken dat we die gigantische missie alleen kunnen bereiken met de meest bevlogen en betrokken mensen, en hoe hou je ze dan zo happy mogelijk en hoe betrek je ze?”(…) “We zorgen dat we de allerleukste werkomgeving hebben die je kan bedenken, onze lunch is alsof je uit eten gaat en je mag zoveel chocolade meenemen als je maar kan tillen. Wel hebben we een BMI-bonus, zodat we zorgen dat het in toom blijft. We hebben inspiratie-ontbijten met leuke sprekers, we doen bootcamps met elkaar, stoelmassage elke week, we hebben een niet-roken bonus en we hebben een baby-bonus. Wij juichen het juist toe als je een baby krijgt. En als je die krijgt met iemand anders die hier werkt, krijg je allebei een bonus. We zorgen dat al die omstandigheden goed zijn.” “Mensen moeten juichend naar werk gaan en juichend weggaan. Werk moet nooit een remmende factor zijn, het moet een inspirerende, innovatieve factor zijn.”(…)

Als het om kennis gaat

Plezier kan ook specifiek een belangrijke bijdrage leveren aan het succesvol inzetten van de factor Kennis. Als het gaat om activiteiten op het gebied van kennisontwikkeling, kennisdeling en samenwerking, is er zoveel meer mogelijk om het leuker te maken.

Specifiek voor kennis(management) kun je het ook nog breder zien. Weggeman (2000) verwoordt kennismanagement als “het zodanig inrichten en besturen van de processen in de KennisWaardeKeten dat daardoor het rendement en het plezier van de productiefactor kennis vergroot worden.”

Hij benoemt plezier dus expliciet als iets wat kennis(management) zou moeten opleveren (naast financieel of leerrendement). Mooi.

En dus…

Organisaties kunnen de beroemde slogan van de Belastingdienst, beter omdraaien. ‘Makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker’. Want leuker maken loont. En veel werk is écht leuker te maken. In mijn boek Factor K kun je meer lezen over hoe je kennisactiviteiten leuker kunt maken. (Veel zaken op het gebied van kennis kunnen overigens ook makkelijker, ook dat vind je in het Factor K).

Alvast één simpele tip: zet heldere kaders voor wat er moet gebeuren, maar laat mensen zelf het ‘hoe’ bepalen. Mensen zitten vaak vol ideeën. En als ze geen idee hebben, dan kunnen ze de inspiratiekaart met kennis- en leeractiviteit gebruiken (te vinden in Factor K en hier gratis te downloaden).

Meer over ‘Makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker’ > lees Factor K.

Bronnen

  • Achor, S. (2011, juni 23). The Hapiness Dividend. Harvard Business Review.
  • Ciborra, C. (2002). The Labyrinths of Information. New York: Oxford University Press.
  • Thottam, J. (2005, 17 januari). Thank God It’s Monday! Time Magazine.
  • Weggeman, M. (2000). Kennismanagement: de praktijk. Schiedam: Scriptum.

 

Sharing is caring: